Grafist 15: 15. İstanbul Uluslararası Grafik Tasarım Günleri = Grafist 15: 15th Istanbul International Graphic Design Week

Abstract

Türkiye'nin ve dünyanın en uzun soluklu grafik etkinliklerinden, Grafist kısa adıyla anılan İstanbul Uluslararası Grafik Tasarım Günleri'nin on beşincisi, bu yıl 02-07 Mayıs 2011 tarihleri arasında gerçekleşiyor. MSGSÜ Grafist etkinliği, 1926 yılında kurulan ve bu yıl 85. kuruluş yıldönümünü kutlayacak olan Grafik Tasarım Bölümümüzün eğitim programında etkin bir yere sahiptir ve temel felsefesi, "uluslararası tasarım eğitimine ve tasarım kültürüne katkı" sağlamaktır. Günümüzde, tasarım eğitiminin yapısı daha önce olmadığı kadar geniş bir alan üzerine kurgulanmalıdır. Eğitim, bireyin kişisel özelliklerini ve yeteneklerini beslerken, onun kendi sosyal ve kültürel çevresi ile ilişkisini de ele almalıdır. Öğrenciler, tasarım tarihi ve tasarım kuramı üzerine bilgilendirilirken, kendi deneylerini yapma, iletişime dair kendi önerilerini geliştirebilme şansına sahip olmalıdır. Ezberlemek yerine içselleştirilen bilgi, öğrenciye, ilerleyen zamandaki tasarımcılık hayatında, elindeki bilgiler ile yeni denemeler yapma yetisini kazandıracak, onun değişim ve dönüşüme açık bir düşünce yapısı geliştirebilmesini sağlayacaktır. Günümüz tüketim toplumunda, tasarımcının görevi,"ürün ve hizmetleri daha cazip ve çekici hale getirmek" gibi algılanmaktadır; pek çok tasarımcıya göre, "tasarım bir iş" dolayısıyla etik bir öncelik olmak zorunda değil... Ama birçok tasarımcı da bu konulara ışık tutuyor ve etik tasarımı hayatlarının işi haline getiriyor. "Tasarımcı, aklında hep uyum ve denge ile çalışmalıdır; toplumun daha zayıf bireyleri için çalışmalı, tasarım müdahalelerinin sonuçlarına göğüs germeli ve sosyal ve ahlaki sorumluluklarını kabul etmelidir". Bu bağlamdan hareketle, "Tasarım Kavramı"nın yeni bin yılda sürdürülebilir, entelektüel, nitelikli bir geleceğe nasıl katkıda bulunabileceğini bugünden irdelememiz gerekmektedir. İtalyan düşünür Gramsci'ye göre, her insan, mesleği ne olursa olsun, dünyayı değiştirme, dönüştürme, yeniden biçimlendirme yetisine sahiptir. Toplumda entelektüel işlevi görenler, sahip oldukları bu gücü yazdıkları yazılar, yaptıkları çalışmalar aracılığıyla kitlelerle paylaşmalıdır. Gramsci, modern dünyada entelektüel olmanın, fildişi kulelerde yaşayan basit bir konuşmacı, yazar, sanatçı ya da tasarımcı olmanın ötesinde pratik hayata aktif katılımı gerektirdiğini dile getirir. Günümüzde bilginin üretilmesiyle ya da dağıtılmasıyla bağlantılı herhangi bir alanda çalışan herkesin, Gramsci'nin söylediği anlamda "organik bir entelektüel" olması dünyayı pozitif anlamda değiştirecektir. Bu bağlamda Grafist'in amacı, "tasarım konuşmak, tasarım üretmek, hatta tasarım problemleri yaratmak ve onları çözmeye çalışmak, sosyal, siyasal, ekonomik ve ekolojik ilişkiler bütününde tasarımcının sürdürülebilir bir geleceğe nasıl katkıda bulunabileceğini tartışmaktır". Sadece Türkiye'de değil, dünyanın farklı yerlerinde yaşayan, aynı coğrafyayı paylaşan ülkelerin tasarımcılarını, tasarım eğitimcilerini ve öğrencilerini bir iletişim disiplini olan tasarımın çevresinde bir araya getirerek, evrensel ölçekte, etkileşmelerini sağlamak, disiplinlerarası ilişkiyi kışkırtmak, bir nitelik artışı sağlamaya çalışmak ve bu çalışmalara katılan her öğrencinin mesleki kimliğinin oluşmasına olumlu katkılarda bulunmaktır. Sergi, seminer ve atölye çalışmalarından oluşan Grafist, grafik tasarım öğrencilerinin yanı sıra, yerli ve yabancı profesyonellerin, genç tasarımcıların ve eğitimcilerin de, dünya grafik tasarımının yönelişleri konusunda bilgi edindiği bir referans olarak, onbeş yıllık sürecinde üstlendiği misyona ulaştı. Almanya, Avusturya, Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda, İsviçre, Polonya, Çek Cumhuriyeti, ABD, Rusya, İran, Japonya, Kore, Avustralya, Kanada, İsrail, İtalya ve Yunanistan'dan uluslararası arenada tanınmış pek çok tasarımcıyı, Türkiye'deki akademisyenler, profesyoneller ve tasarım öğrencileriyle buluşturdu. Bu yıl onbeşincisi düzenlenecek olan Grafist 15 etkinliğine, Stephan Bundi, Vladimir Chaika, Gürbüz Doğan Ekşioğlu, Patrick Thomas; "Afişlerde Stedeljik Müzesi" sergisi kapsamında Amsterdam'dan kuratör Carolien Glazenburg ve Karin van der Heiden katılıyor. Grafist, 2003 yılında gerçekleştirdiği 7. etkinliği ile birlikte bünyesine eklemlediği "Grafist Gelecek Kuşak" sergileriyle, grafik tasarımın usta-çırak ilişkisine genç profesyonel tasarımcıları da ekleyerek, tasarım alanında her konumdaki üreticinin etkinliğine dönüştü. Bu bağlamda açılan "Koridor- Tipografik Tasarım Öğrenci Çalışmaları" ve "Babylon İçin Afişler" sergilerinde yer alan Babylon için yeni afiş önerileri, her ne kadar öğrenci çalışması olsalar da, profesyoneller tarafından yapılmışçasına ustaca... Grafist 15'in hedeflenen bilgi akışı, etkileşim ve ileriye dönük bir potansiyel oluşturacağı inancıyla, başarılı geçmesini dilerken, başta MSGSÜ Rektörü Prof. Sayın Yalçın Karayağız'a, MSGSÜ GSF Dekanı Prof. Sayın Zeki Alpan'a, Grafik Tasarım Bölümü öğretim kadrosuna, GMK Grafikerler Meslek Kuruluşu'na, BGV Bikem Özsunay Grafik Tasarım Sanatı Vakfı'na, Dijital Düşler'e, Mataş Matbaası'na, kağıt sponsorumuz TİM-AS'a, Beyoğlu Belediyesi'ne, katkıda bulunan değerli reklam kuruluşları ile sergi mekanlarını bize açan değerli dostlarımız Adasanat'a, İMA İstanbul Moda Akademisi'ne, Ark Kültür'e, Babylon'a, Cezayir'e, işbirliği için Stedelijk Museum Amsterdam'a yine katkılarını bizlerden esirgemeyen Grafist Dostları'na, Burak Türkyılmaz'a, Anadolu Üniversitesi'ne, Hollanda Kraliyet Başkonsolosluğu'na, web sponsorumuz Spacesheep'e en içten teşekkürlerimi sunarım. Sorunsalları her yönü ile irdeleyen, yanıt arayan, bağımsız düşünebilen, dışa dönük, katılımcı, farkındalık düzeyi yüksek, tasarımın ekolojik ve psikolojik sonuçlarını gözardı etmeyen, mesleki ve insani anlamda etik ve meraklı tasarımcılar yetiştirmek dileğiyle.../ Prof. Ayşegül İzer/ Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi/ Güzel Sanatlar Fakültesi/ Grafik Tasarım Bölüm Başkanı