Kamusal mekânın popülist inşası: Yenikapı dolgu alanı

Abstract

Çalışmada, halkın temsillerini oluşturan siyasal iktidarların kamusal mekân siyaseti tartışılmaktadır. Bu nedenle çalışma, Yenikapı Dolgu Alanı'nın fiziksel inşasına dahil olan planlar ve tasarımlarla birlikte, yapılı çevrenin kamusal görselliğini de sürece katmış ve kamusal mekânın söylem ve eylemelerle kimliklendirmesini kapsamıştır. Bu bağlamda kamusal alan tartışmaları eşliğinde AK Parti ve CHP yerel siyasal iktidarlarının İstanbul'da kamusal mekânı nasıl etkilediği aktarılmıştır. Bu kertede nitel araştırma yöntemine başvurularak araştırmada aracı söylem analizi kullanılmıştır. Dolgu alanla ilgili birçok basılı kaynak, video ve görünürlüğü sağlayan medya organları mekânı merkeze alarak taranmış, bunun yanında ilgili kuruşlardan dolgu alanın inşasına dair dokumanlara ulaşılmış, meclis tutanaklarına erişilmiş, saha gözlemleri ve sözlü görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada, kamusal mekâna dair kültürel ve kimliksel açıdan birçok söylem ve eyleme alanı tespit edilmiştir. Yenikapı Dolgu Alanı'nın AK Parti ve CHP döneminde; kent halkının politik eylemelerine ve söylemlerine dönük bir görünürlük alanı yaratması beklenirken alanın buna cevap veremediği görülmüştür. Bu nedenle dolgu alanın suni ve atıl bir kamusal mekânla, iktidara dayalı bir kamusal mekân olarak ortaya çıktığı ve halkın da bu kamusal mekânı siyasal iktidarla birlikte eylediği ileri sürülmüştür. Aynı zamanda bu iki dönemde de kamusal mekânın siyasal açıdan benzerlikleri ve birbirinden farklılıkları da ortaya konmuştur. Bunların sonucunda sağ ve sol popülist siyasetin kamusal mekâna etkileri değerlendirilmiş, sol popülist kamusal mekân olanaklarını geliştirmeye dair olumlu ve olumsuz eleştirilere yer verilmiştir.