Fener ve Balat yerleşimlerindeki konutların ahşap pencere sistemlerinde oluşan hasarların incelenmesi ve çözüm önerileri

Abstract

Endüstri devrimiyle enerjiye olan ihtiyacın artması, enerji üretiminde kullanılan kaynakların azalmasına ve çevreye verilen tahribatında artmasıyla birlikte sürdürülebilir tasarımlar her alanda olduğu gibi mimarlıkta da yaygınlaşmaktadır. Enerji verimliliğinin ve sürdürülebilirliğin günümüzde yapı tasarımlarında özellikle enerji tüketiminin yüksek olduğu konutlarda önem kazandığı açıktır. Yeni yapı tasarımlarında olduğu gibi mevcut konutlarda kullanılan yapı elemanlarında alınan önlemler ile enerji korunumu sağlanabilmektedir. Çalışmamızın hedefi, konutlarda enerji kayıplarının en fazla olduğu elemanlardan biri olan pencere sistemlerindeki sorunları inceleyerek yapıları ve pencere bileşenlerini daha sürdürülebilir hale getirmektir. Çalışmada inceleme alanı olarak İstanbul'un en eski yerleşkelerinden olan Fener ve Balat bölgesindeki yığma strüktürlü konutların ahşap pencere sistemlerinin sürdürülebilirliği üzerinde çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle pencere sistemlerine etki eden çevresel etkiler ve sistemlerde oluşan hasarların tespiti yapıldıktan sonra oluşan sorunlara göre çözüm önerileri getirilmiştir. Çalışma yedi ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; problemin belirtilmesi, çalışmanın amacı, kapsamı ve izlenen yöntemler açıklanmıştır. İkinci bölümde; Fener ve Balat yerleşimlerinin tarihsel gelişimi ve kentsel özellikleri araştırıldıktan sonra bölgenin konut mimarisi, cephe özellikleri ve bölgede kullanılan pencerelerin özellikleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde; pencerelerin tarihsel gelişiminde pencere boşluk kuruluşu ve pencere bileşen çeşitleri araştırılmış, pencerelerin mimari olarak düzenlemeleri incelenmiştir. Dördüncü bölümde; pencere sistemlerine etki eden çevresel etkiler ve bu etkiler sonucu pencere sistemlerinde oluşan hasarlar belirlenmiştir. Oluşan hasarlara yapım ya da kullanım aşamasında yapılacak detay çözümleri araştırılmıştır. Beşinci bölümde; Fener ve Balat yerleşimlerinde bölgenin özelliklerini taşıyan kâgir konutların pencere sistemlerinde oluşan hasarlar tespit edildikten sonra bu hasarların oluşmasına sebep olan etkiler belirlenmiştir. Hasarlar için çözüm öneri yapılmıştır. Altıncı bölümde; incelenmiş olan pencerelerde karşılaşan sorunlar değerlendirilmiş ve bu sorunlara uygulanabilir çözümler ortaya konmuştur.