Pascal Dusapin'in "Exeo" isimli yapıtının ses malzemesi ve doku açısından analizi ve orkestra için prımatıva resonat

Abstract

Müzik tarihinde 20. yüzyıldan itibaren bestecilerin, eserlerinde yeni ses öğeleri, yeni dokular ve tınılar aradığı görülür. Bunu yer yer genişletilmiş enstrüman teknikleri kullanımı gibi geleneksel çalım yöntemlerinin dışına çıkarak, yer yer yeni ses dokuları, orkestrasyona dair yeni yaklaşımlarla elde etmeye çalışmışlardır. Bunların yanı sıra bestecilerin müziklerinde tercih ettiği bazı ses malzemeleri de yeni yaklaşımlar ortaya çıkarmıştır. Ortaya çıkan bu yaklaşımlar çoğu bestecinin tercih sebebi olup bestecileri kategorize etmeye yardımcı olduğu gibi bazen de daha kişisel yaklaşımlar gözlemlenmiştir. Müzikal kimliğinde, belli başlı bir akım, yaklaşım bulunmayan bestecilerde ise kendine özgü müzik dili, özgün doku yaratma şekilleri gözlemlenir. Kendine özgü müzikal anlayışı, üretimi olan Pascal Dusapin de bu konu bağlamında önemli bir konumda bulunur. Fransız besteci Pascal Dusapin’in, hem büyük ölçüde etkilendiği, hayranlık duyduğu ve bazıları ile çalışma fırsatı bulduğu I. Xenakis, F. Donatoni ve Edgard Varèse gibi isimler de şüphesiz ki bestecinin üretim hayatındaki bu özgün yönelimde büyük rol oynar. Ancak bu etkilere rağmen elbette bestecinin etkilendiği isimlerden farklı olarak tercihleri de bulunur. Bahsi geçen bu tercihlerin ne olduğuna, Dusapin’in müzikleri arasındaki görülen bazı ortak tutarlılıklar ortaya çıkaracaktır. Bu eser metninde Dusapin’in orkestra için bestelediği Solo No.5: Exeo üzerinden ses ve doku analizleri yapılıp bestecinin müzikal dili, müzikteki malzemesini nasıl şekillendirdiği, doku işleyiş tercihleri gibi konular açıklanarak besteciyi anlamaya yönelik araştırmalar yapmak hedeflenmiştir. Exeo isimli eserin analizi ile beraber ortaya çıkan gözlemler sonucu, ortaya çıkan veriler, yer yer örnek alınarak, yer yer de bu gözlemlerden farklı olarak bireysel yaklaşımlarla, orkestra için yeni bir müzik bestelenmiştir.